راشیتیسم یا نرمی استخوان یا نرم‌استی  

راشیتیسم یا نرمی استخوان یا نرم‌استی  یک  بیماری  مربوط به رشد استخوان‌ها است که در نوزادان و کودکان دیده می‌شود. در این بیماری استخوانهای کودکان به دلایلی نرم باقی می مانند . این بیماری موجب خمیدگی و رشد ناقص استخوان‌ها و افزایش ریسک شکستن آن‌ها می‌شود. علت اصلی بیماری راشیتیسم کمبود ویتامین دی است، ولی کمبود کلسیم نیز در آن نقش دارد.

راشیتیسم بیش‌تر در کودکانی که دچار سوءتغذیه شایع است؛ ولی در بزرگسالان نیز دیده می‌شود.

  همه‌گیرشناسی

احتمال ابتلا به راشیتیسم در موارد زیر وجود دارد:

1- نوزادان شیرخواری که مادران آن‌ها به اندازه ی کافی در معرض نور خورشید قرار نمی‌گیرند.

2-نوزادان شیرخواری که به اندازه ی کافی در معرض نور خورشید قرار نمی‌گیرند.

3-افرادی که به علت ناتوانی در هضم لاکتوزشیر کامل مصرف نمی‌کنند.

4-نوزادانی که مادرشان در زمان بارداری دچار کمبود ویتامین دی بوده است.

 علت بیماری

ویتامین دی  برای جذب کلسیم در روده ضروری است. در صورت کمبود این ویتامین، کلسیم جذب نمی‌شود و در این صورت استخوان‌ها و دندان‌ها دچار نقص می‌شوند. در صورت وخیم بودن این وضعیت، ماهیچه هانیز دچار ضعف می‌شوند.

غذاهایی که سرشار از ویتامین دی هستند عبارتند از :کره، تخم مرغ، روغن کبدماهی، مارگارین، شیر، آب میوه و ماهی‌های چرب چون تون،شاه ماهی و ماهی آزاد.

یکی از علل نادر راشیتیسم یک بیماری ارثی است که به علل غالبی که بر روی کروموزوم ایکس قرار دارد مربوط می‌شود و موجب اختلال در بازجذب فسفات و متابولیسم ویتامین دی می‌شود.

. مچ کودکی که به راشیتیسم مبتلا است

 علایم

 

 مچ کودکی که به راشیتیسم مبتلا است

 علایم راشیتیسم عبارت هستند از:

1- نرمی یا درد استخوان

2- نقص در رشد دندان‌ها و پوسیدگی زودرس

3- ضعف ماهیچه‌ها

4- افزایش امکان شکستگی استخوان‌ها

5- خمیدگی و نقص در شکل‌گیری استخوان‌ها

6- نقص در رشد

7- کمبود کلسیم در خون

 8- ماهیچه‌ها تتانی

 9- نرمی غیرعادی جمجمه در نوزادان

خمیدگی استخوان‌ها از علایم «کلاسیک» راشیتیسم است که در استخوان پاها و قفسه ی سینه به وجود می‌آید. این نقص در جمجمه نیز ممکن است به وجود آید؛ در این صورت جمجمه حالت بیضی‌شکل خود را از دست می‌دهد. در صورت وخیم بودن بیماری، خمیدگی در استخوان‌های بلند و ستون مهره‌ها نیز ظاهر می‌شود. این خمیدگی‌ها با درمان در سنین کوکی معالجه می‌شوند.

تشخیص

تشخیص راشیتیسم از راه‌های زیر ممکن است:

1- آزمایش خون

2- عکس‌برداری از استخوان‌ها

 3- گازهای محلول در خون (که می‌توانند کاهش پ هاش  خون را نشان دهند .)

4- بافت‌برداری از استخوان‌ها

 جلوگیری و درمان

درمان راشیتیسم عبارت است از استفاده ازرژیم غذایی مناسب و سرشار از ویتامین دی و فسفات ها.جذب ویتامین دی از طریق خورشید، و مصرف روغن کبد ماهی از راه‌های دیگر درمان و همچنین جلوگیری از ابتلا به راشیتیسم است. استفاده از قرص‌های ویتامین دی۳نیز برای معالجه ی راشیتیسم مورد استفاده قرار می‌گیرند.

علل ابتلابه راشيتيسم وروش های مقابله باآن    :

تقويت استخوان‌ها - پوكي استخوان - رشد بدن - رشد قد - ضرب‌خوردگي استخوان

1- كمبود آهك در بدن باعث نرمي استخوان مي‌‌شود. 2- كمبود آهن از رشد اطفال جلوگيري مي‌كند.

(( يك غذاي خوب براي جبران كمبود آهن: يك استكان عدس و يك استكان لوبيا را آب‌پز نموده با روغن كنجد پيازداغ كرده سپس كمي برگ چغندر به آن اضافه كرده به عنوان صبحانه ميل شود.))

3-كمبود روي باعث كوتاهي قد مي‌گردد.

4- سيليس ضد راشيتيسم و براي استخوان‌ها مفيد مي‌باشد مواد غذايي چون گندم سياه (مثل گندم دیم)، مارچوبه، هويج، تخم‌مرغ، جگرسیاه، حاوي سيليس مي‌باشند.

5- كمبود فسفر باعث پوكي استخوان و راشيتيسم مي‌شود. 6- فسفر به روند بهبود شكستگي استخوان كمك مي‌كند.

7- فلوئور باعث تقويت استخوان‌ها مي‌شود. 8. كلسيم به رشد و استحكام استخوان كمك مي‌كند.

9- كساني كه انحراف در ستون فقرات يا راشيتيسم دارند از غذاهايي كه حاوي فلوئور است استفاده كنند.

10-  براي جلوگيري از پوكي استخوان از مواد غذايي كه در آنها منگنز وجود دارد استفاده شود.

11- براي درمان ضرب‌خوردگي موملايي را در روغن كوهان شتر حل كرده روزي 3 بار ماساژ دهند.

طرز تهيه روغن كوهان شتر: ابتدا كوهان شتر را حرارت داده روغن آن را مي‌گيريم سپس صاف نموده مي‌گذاريم سرد شود آن گاه روغن را با موملايي در ظرفي ريخته، ظرف را در آب‌جوش قرار مي‌دهيم تا موملايي(بن‌ماري)  در روغن حل گردد.

12- كمبود يد باعث كوتاهي قد مي‌گردد. 13- يد براي معالجه نرمي استخوان مفيد است. 14-  ويتامين A جهت رشد و نگهداري استخوان مفيد است.

15- ويتامين B1 به رشد بدن كمك مي‌كند. اين ويتامين در نان‌هاي سبوس‌دار، برنج سبوس‌دار، بادام‌زميني، شير و لبنيات موجود است.

16- ويتامين B2 به رشد و بازسازي بدن كمك مي كند. صبحانه يك ليوان شير همراه 5 عدد فندق، 5 عدد پسته، يك عدد گردو با يك قاشق جوانه گندم ميل كنند و بعضي اوقات از قره‌قروت استفاده شود.

17-جهت محكم شدن استخوان و تسريع محل شكستگي از ويتامين D استفاده شود. براي مثال هفته‌اي 2 بار صبحانه جگر و هفته‌اي يك روز ناهار ماهي و هم‌چنين مغز قلم گاو، گوسفند و گوساله را در برنامه غذايي خود قرار دهند و روزي 3 عدد خرما نيز ميل كنند و يك سالاد كه حاوي ويتامين D مي‌باشد : جوانه گندم، جعفري، گوجه‌فرنگي، كمي پياز و روغن زيتون.

18- خوردن باقلا باعث ازدياد مغز استخوان ساق مي‌گردد.

19- جو نرمي استخوان كودكان را از بين مي‌برد به صورت سوپ، نان يا جو تفت داده استفاده شود.

20- لوبياي سويا جهت رشد بدن كودكاني كه رشد آن‌ها متوقف شده است مفيد مي‌باشد.

21- جهت تقويت عضلات و رشد و نمو كودكان صبحانه به آن‌ها عدسي بدهند.

22- كساني كه پوكي استخوان دارند قهوه كم مصرف كنند.

23- مصرف مالت جو باعث رشد قد مي‌شود.

24- مادراني كه مي‌خواهند فرزند آنها قد بلند شود در دوران بارداري و شيردهي از خوراك لوبيا استفاده كنند.

25- ماش به خاطر داشتن فسفر و كلسيم به رشد اطفال كمك مي‌كند.