زعفران
زعفرانSaffron
کلیات گیاه شناسی:
زعفران گیاهی است پایا با ارتفاع تقریبا 30 سانتیمتر که دارای برگهای دراز و سبز مانند تره است . ساقه زیر زمینی آن از دو پیاز تشکیل یم شود . این پیازها سخت و مدور و گوشت دار و پوشیده از غشاء های نازک قهو های رنگ می باشد . گلهای زعفران ارغوانی ، منظم و شامل لوله ای دراز است که به سه گلبرگ و کاسبرگ منتهی می شود .
زعفران خیلی مرغوب قسمت کلاله گل یعنی قسمت انتهایی خامه است و میله خامه ، زعفران درجه دو و نامرغوب را تشکیل می دهد .
برداشت زعفران بدین ترتیب است که قسمت کلاله هر گل را بر میدارند و بین کاغذ قرار می دهند تا خشک شود و سپس بسته بندی می کنند . استاندارد زعفران که در فرانسه صورت گرفته است اعلام می دارد که باید 50 عدد از الیاف زعفران بیشتر از277% گرم وزن داشته باشد و در صد رطوبت آن 13 درصد باشد . همچنین هر میلی گرم آن باید بتواند 700 سانتیمتر مکعب آب را بطور محسوس رنگی کند.
ترکیبات شیمیایی:
زعفران دارای مواد چرب ، املا معدنی ،موسیلاژو اسانس های فراوان می باشد .رنگ زعفران مربوط به ماده ای بنام کروسین است که در آن وجود دارد پیاز زعفران سمی است و مصرف یبش از حد آن برای حیوانات کشنده است .
خواص داروئی:
زعفران از نظر طبقدیم ایران گرم و خشک است . مهمترین خاصیت زعفران که از قدیم الایام از آن استفاده می شده است درمان افسردگی می باشد . این خاصیت مهم حتی در شعر شاعران ینز انعکاس یافته است . شاهد آن شعر خاقانی است که می گوید :
گر کسی را زعفران شادی فزاید گو فزای
چون تو با غم خو گرفتی زعفرانِ کَس مخور
زعفران دارای بویی قوی و طعم تلخ می باشد :
1- خوردن چای زعفران باعث هضم غذا می شود .
2- اثر مسکن درد دارد .
3- قاعده آور است .
4- باعث تحریک اعصاب می شود .
5- زعفران خون سازاست و گردش خون را آسان می سازد.
6- مصرف زعفران خونریزیهای بعد از زایمان را از بین می برد .
7- قوای جنسی را تقویت می کند .
8- کبد را تصفیه وقوی می سازد.
9- سرفه را رفع و اثر مفید روی درمان برونشیت دارد.
10- کلیه و مثانه را پاک می کند.
11- آرام بخش و خواب
آرو است.
12- زعفران ضد تشنج است.
13- گاز معده را برطرف می کند.
14- ادرار آور است .
15- و اگر بالاخره می خواهید همیشه شاد و خندان باشید زعفران بخورید.
16- فرمول قدیمی زعفران برای تنظیم عادت ماهیانه خانم ها و بازکردن قاعدگی سال هاست که بکار می رود و اثر بسیار مفیدی دارد :
1- تارتارات آهن و پتاسیم نیم گرم
2- گرد زعفران نیم گرم
3- پودر دارچین دو گرم
از این مخلوط چهار بار در روز استفاده کنید .
طرز استفاده:
از زعفران می توان به شکل های مختلف استفاده کرد
دم کرده زعفران یا چای زعفران :
2گرم زعفران را در یک لیتر آب جوش ریخته و بمدت نیم ساعت روی آتش بسیارملایم بگذارید تا دم بکشد .
تنطور زعفران:
یک گرم زعفران را سائیده و با 10 گرم الکل سفید 80 درجه مخلوط کرده و در شیشه ریخته و درب آنرا ببندید . این شیشه رادر جای تاریکی گذاشته وهر روزه آنرا تکان دهید پس از دو هفته آنرا صاف کرده و از آن استفاده کنید .
گرد زعفران :
زعفران را در فر با حرارت 25 درجه سانتی گراد خشک کرده و سپس آسیاب کنید و از الک خیلی ریز رد کنید تا گرد نرمی بدست آید . ازگرد زغفران همراه زرشک می توانید برای زیبایی بربج ورفع سردی طبیعت آن استفاده نمایید.
مضرات :
چون زعفران بر روی سیستم تولید مثل اثر دارد بنابراین زنان حامله باید از خوردن آن احتراز کنند زیرا ممکن است باعث سقط جنین می شود . خوردن زیاد زعفران برای کلیه ها مضر است . اشتها را کم می کند و ایجاد سردرد می کند و باعث اختلال حواس می شود .
زعفران را باید درشیشه های دربسته و دوراز نور نگهداری کرد زیرا عطر و رنگ خود را در اثر نور از دست می دهد .