خواص شاتره


شاه تره طبیعت سرد دارد

 است با نام علمي Fumara officinalis و يا گونه هاي ديگري از جمله f.Vaillantii كه از خانواده شاه تره است و نام عمومي آن در جهان Fumitory است. گونه اول كه گياه اصلي دارويي آن است بومي اروپا و آسياست.

خواص دارويي و طبيعي گياه شاه تره
شاه تره اكثراً در كنار جاده ها و يا به عنوان علف هرز مزارع مي رويد و بيشتر توسط كشورهاي شرقي اروپا صادر مي شود. قسمت مورد استفاده آن شامل برگ، ساقه و گل هاست كه به طور مخلوط با هم استفاده مي شوند.
شاه تره اي كه در بازار ايران است مربوط به دو گونه آخري بوده كه با گونه اصلي داراي خواص مشابهي است. شاه تره حاوي حدود يك درصد آلكالوئيد است كه بيش از ۳ مورد آنها تعيين فرمول شده اند و در نتيجه مشخص شده است كه اكثراً از مشتقات بنزيل اينتروكينولين هستند. مهم ترين اين آلكالوئيدها شامل فومارين (پروتويين) فوماري لين وسيناكسين هستند. از ديگر تركيبات مهم آن مي توان فلاونوئيدها


و اسيدهاي گياهي به ويژه اسيد فوماريك و مويسلاژ را نام برد.
خواص دارويي: در طب عوام به عنوان ادرارآور و مسهل مصرف مي شود. هم چنين يكي از كاربردهاي وسيع آن جهت رفع مشكلات پوستي از جمله اگزما است. كه اثر اخير را مربوط به وجود اسيد فوماريك موجود در آن مي دانند. ضد خارشهای پوستی . صفرا بر تقویت کننده کبد . نشاط آور . ضد نفخ و اشتها آور .
اسيد فوماريك ماده اي است كه به ميزان قابل توجهي در اين گياه وجود دارد و در سال هاي اخير آن را به طريقه مصنوعي نيز تهيه مي كنند كه در بعضي از داروها نظير داروهاي پسوريازيس (نوعي بيماري پوستي) مصرف مي شود.
يكي از خواصي كه از نظر علمي براي اين گياه اثبات شده است صفرا آوري آن است، به همين دليل آن را از زمان قديم براي رفع مشكلات صفراوي مصرف مي كرده اند. البته آلكالوئيد پروتوپين آن مي تواند در مواردي باعث كاهش صفرا شود. بهترين زمان برداشت گياه در فصل بهار و بعد از زمان گل دهي است كه گياه به طور كامل رشد كرده است.
با توجه به اين كه گياه در همه مناطق به طور همزمان رشد نمي كند لذا نمي توان زمان كاملاً مشخصي را جهت جمع آوري آن ذكر كرد. در ايران فرآورده صنعتي از اين گياه وجود ندارد، ولي در بعضي از كشورها محصولاتي به شكل قطره از عصاره اين گياه به صورت منفرد و يا مخلوط با گياهان ديگر تهيه شده است.
تهيه چاي: به همراه ۴-۲ گرم از خشك شده اين گياه (مخلوط برگ، ساقه و گل) يك ليوان آب جوش افزوده و ۱۵ دقيقه بگذاريد بماند، سپس آن را صاف نموده و گرما گرم قبل از غذا ميل كنيد.
مي توان روزانه تا سه نوبت اين مقدار را (صبح، ظهر، شب) تكرار كرد.(جمعاً مي توان روزانه ۱۲-۶ گرم گياه كه معادل حدود سه ليوان محصول صاف شده است را مصرف كرد.)
شاه تره گياهي است كه نمونه خشك آن در بازار موجود است و به شكل طبيعي خرد شده و ريز است، لذا مي توان مستقيماً آب جوش را روي آن ريخت و نوشيدني تهيه كرد.
توصيه مي شود دم كرده شاه تره را گرم بنوشيد، زيرا با سرد شدن محلول بعضي از مواد موجود در آن رسوب مي كند (اين موضوع در مورد اكثر گياهان صادق نيست و مي توان محلول تهيه شده از آنها را سرد هم مصرف كرد.)
در بسياري از موارد عرق شاه تره مورد استفاده است، در حالي كه بسياري از خواص موجود در اين گياه با توجه به روش تهيه اي كه ذكر شد در محلول باقي مي ماند، چرا كه عرق شاه تره برخي از اين خواص را با مقدار مصرف عادي ذكر شده، دارا نيست، البته بايد به خاطر داشته باشيد كه مصرف مقادير زياد ممكن است باعث لرز، تشنج و حتي مرگ شود.